Zine klub 2025-2026
“Mundu tirabiratsu baten atlasa”
Zertarako balio dute pertsonaiek munduaren bortizkeriaren aurrean? Diruaren boterearen aurrean? Horretaz hausnartzen zuen elkarrizketa batean Mohamed Mbougar Sarr idazle senegaldarrak. Bestela esanda, zertarako balio dute filmek?.
Errazena litzateke bat ez etortzea, baina badira argi dauden zenbait kontu, haietako bat da zinea leku askotara eraman zaitzakeen bidea dela, eta zineak hori lortu ahal badu, Serantes Kultur Aretoa bide horretan abiatzeko toki egokia da. Demagun esku artean duzun egitaraua leku askotara eraman zaitzakeen pasaportea dela, eta begirada anitzetarako leihoa. Demagun askotariko begirada horiek ez direla gatazkatsuak, ez direla baztertzaileak, aberasgarriak baizik. Orain arte guretzat izan ez diren txokoetarantz zuzentzen digutela begirada. Orduan, zinema ikusteak ezinezkora iristeko aukera eskaintzen du edo batzuentzat arrotza edo ezegokia izanik, beste batzuentzat bizitzeko modu bakarra den horretara, hain zuzen. Alde batera edo bestera jo behar den mundu honetan, zein da filmen zeregina? Ez da erraz erantzun daitekeen galdera, baina bai, behintzat, hausnarketarako bidea ematen duena.
Ikasturte honetan, zineklubaren egitarauak planetako kontinenteak kartografiatuko ditu emozioen eta lotzen gaituzten istorioen bila abiatzeko. Urtero legez, zinemari buruz aritzeko aukera izango dugu, baina aurten, inoiz ez bezala, filmek eurek haien artean jardungo dute solasean eta arrakalak irekiko dituzte aurreiritzien, mugen eta aukeren inguruan.
Izan gidatzen gaituen iparrorratza, izan zinemagile garaikideen kezkei tenperatura hartzen dien termometroa, urritik aurrera, Zinekluba bizi gareneko aniztasuna mahai gainean jarriko duen atlas bat izango da. Afrikan, joan eta etorrian ari den jendearen lurralde zaharrean, Europak egindako zauriz beteta dagoen horretan, hain zuzen, mugak gutxitan zeharkatzen dituen filmografia aldarrikatuko dugu Afrikako fabula deskribaezin bat berreskuratuz (La noche de los reyes), migratzaileen ahots isilduen alde eginez (La historia de Souleymane), edo kolonialismoaren aztarnak ez ahazteko “La isla roja” filmean Madagaskarrera bidaiatzen dugun bitartean.
Amerikako mendebaldean, periferiara iritsiko gara eta emakume borrokalariek ez ezik (Aún estoy aquí, Oscarretarako izendatua izan zena) herritar baztertuek ere (‘Queer,’ eta ´Indomables ‘) inguratuko gaituzte. Protagonisten erresilientziagatik eta kutsu biografikoa duten eleberritan oinarritzeagatik bat egiten duten filmak dira hirurak. Urrian sarreratxo bat egongo da Diego Céspedes txiletarraren “La mirada misteriosa del flamenco” lehen lanarekin. Lehen aldiz Santurtziko Jaialdian ikusi ahal izango den film honek gorrotoari aurre egiteko babeslekuen garrantzia azpimarratu nahi du.
Asia izugarrian barrena mutur batetik bestera bidaiatuko dugu: “A la deriva” hogei urtean zehar grabatutako filmarekin, Txinako enigma askatuko dugu. Horrekin batera, Jafar Paanahiren zinema oldarkorra izango dugu (Un simple accidente), Canneseko azken Urrezko Palma lortutakoa da bera eta “ekintza” oihukatzeak arrisku bizia ekar diezaiokeena ere bai. Hori guztia dela eta argi dago zinemak ekintzailea izan behar duela, gero eta ekintzaileagoa, gainera.
Mbougar Sarrek bere buruari galdetzen zion ea zertarako balio duten istorioek indarkeriaren aurrean. Erantzuteko, beste idazle bat aipatzen zuen berak, zeharo ez bezalakoa eta urrutikoa, Dakarretik milaka kilometrora jaiotako Roberto Bolaño txiletarra, hain zuzen: Izugarrikeriaren aurrean dirauena, izatez heroikoa da. Heroismo barregarria, erromantikoa, bideraezina, baina azkeneraino begiratzeko kezka duena. Lan handiek ezezagunaren aurrean diraute, jakin arren ez dutela guztiz atzemango. Baina bere saiakerak, nahiz eta huts egin, beti sorraraziko du beste galdera existentzial bat gugan
FILMEN LEHENENGO SAIO GUZTIETAN AURKEZPENA ETA SOLASALDIA IZANGO DITUGU
